Ziemie rzadkie, które zmieniają świat
Telewizory, mniejsze telefony komórkowe, internet, bezbolesne leczenie zębów czy lewitujące pociągi – to tylko niektóre przykłady rozwoju technologicznego. Tworzenie nowoczesnych rozwiązań ułatwiających nam życie, byłoby niemożliwe gdyby nie pierwiastki ziem rzadkich – znajdują one zastosowanie w produkcji wielu przedmiotów codziennego użytku.
Grupę pierwiastków ziem rzadkich tworzą lantanowce i aktynowce, które znane są naukowcom od ostatnich dwóch stuleci. Jednak dopiero po II wojnie światowej, wraz z rozwojem nowoczesnych technologii, stały się obiektem zainteresowania nie tylko badaczy, ale także środowisk powiązanych ze światem biznesu. Obecnie niemalże na każdym kroku można zaobserwować skutki wykorzystania ziem rzadkich. Znajdują zastosowanie przy produkcji katalizatorów samochodowych, są używane przy tworzeniu laserów i wzmacniaczy optycznych, wpływają na miniaturyzację przenośnych urządzeń muzycznych, a także spełniają istotną role w urządzeniach produkujących zieloną energię, takich jak np. panele słoneczne. Ze względu na ich wyjątkowe właściwości, popyt na te surowce stale wzrasta.
Wszyscy potrzebujemy metali ziem rzadkich. Jednak przeważający procent światowych złóż znajduje się obecnie pod kontrolą Chin – mówi Prof. Mirosław Miller z Wrocławskiego Centrum Badań EIT +, instytucji organizującej i prowadzącej badania w zakresie biomedycyny, nanotechnologii, teleinformatyki oraz zapobiegania zmianom klimatycznym. Tak jak państwa Bliskiego Wschodu kontrolują wydobycie ropy naftowej, Pekin dyktuje warunki na rynku metali ziem rzadkich. Na świecie obrót tymi surowcami jest ograniczony, ponieważ nie występują one w naturze w czystej postaci, a ich wydobycie i oczyszczanie jest niezwykle kosztowne. Chiny w porę doceniły właściwości chemiczne tych pierwiastków, dlatego też w bardzo szybkim tempie uzyskały na nie monopol.
Pierwiastki ziem rzadkich stają się powoli niezastąpione. Potencjał tych surowców jest coraz bardziej doceniany, ponieważ każdy z pierwiastków ma inne właściwości i może być wykorzystywany w różnych dziedzinach.
Dla przykładu, neodym przyczynia się do powstania miniaturowej wielkości twardych dysków, napędów i innych podzespołów elektronicznych. Z kolei cer, terb i europ pozwalają na uzyskanie odpowiednio niebieskiego, zielonego i czerwonego światła, które znajdują zastosowanie na przykład w nowych energooszczędnych źródłach światła oraz w telewizorach opartych na technologii plazmowej. Trudno w związku z tym wskazać najbardziej potrzebny pierwiastek. Jedno jest pewne: ziemie rzadkie są niezbędne do utrzymania zrównoważonego tempa rozwoju cywilizacyjnego – mówi prof. Wiesław Stręk z Instytutu Niskich Temperatur i Badań Strukturalnych Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu.
Specyficzne właściwości pierwiastków ziem rzadkich, wykorzystywane w dynamicznie rozwijających się gałęziach przemysłu, są w ostatnim czasie mocno podkreślane. W obliczu dominacji Chin na rynku metali ziem rzadkich światowi inwestorzy szukają możliwości uniezależnienia się od rynku dalekowschodniego. Międzynarodowa konferencja naukowa Remat’11, dotycząca postępów w syntezie, badaniach i zastosowaniu metali ziem rzadkich, będzie okazją do podjęcia debaty nad przyszłością tych wyjątkowych surowców. Eksperci, badający ziemie rzadkie, spotkają się we Wrocławiu w dniach 13-15 czerwca 2011 roku.
Więcej na temat konferencji: www.remat.nanocluster.pl
Zaloguj się Logowanie