UE przeciw wykluczeniu Romów
Unijni przywódcy poparli przygotowaną przez KE strategię społecznego włączenia Romów. Państwa członkowskie będą musiały uwzględnić cztery główne obszary, w których należy poprawić ich integrację – edukację, zatrudnienie, opiekę zdrowotną i mieszkania – oraz określić działania proporcjonalne do wielkości społeczności romskich zamieszkujących ich terytoria. W UE mieszka obecnie ok. 12 mln Romów.
Stworzone przez Komisję Europejską unijne ramy krajowych strategii integracji Romów (IP/11/400, MEMO/11/216) otrzymały poparcie na najwyższym szczeblu politycznym. Przywódcy europejscy, którzy spotkali się w Brukseli, poparli plan mający na celu położenie kresu trwającemu od wieków wykluczeniu mniejszości romskiej w Europie.
Stosując się do unijnych ram krajowych strategii integracji Romów, każde z 27 państw członkowskich określi, w jaki sposób zamierza poprawić sytuację najbardziej narażonych na wykluczenie społeczności romskich na swoim terytorium. Państwa członkowskie będą musiały uwzględnić cztery główne obszary, w których należy poprawić integrację społeczną i gospodarczą – edukację, zatrudnienie, opiekę zdrowotną i mieszkania – oraz określić działania proporcjonalne do wielkości społeczności romskich zamieszkujących ich terytoria. Aby wesprzeć wysiłki podejmowane na szczeblu krajowym, udostępniono na ten cel środki z budżetu UE oraz stworzono solidne ramy prawne służące zwalczaniu dyskryminacji. Rządy mają czas na przedłożenie strategii krajowych do końca 2011 r. Następnie Komisja Europejska oceni otrzymane plany i przedstawi wiosną sprawozdanie w tej sprawie.
- Dla milionów Romów w całej Europie dzisiejsze porozumienie jest ogromnym krokiem naprzód. UE przekazuje wyraźne przesłanie: wykluczenie Romów jest niezgodne z naszymi wartościami społecznymi i z naszym modelem gospodarczym.
Przywódcy europejscy przyjęli na siebie zupełnie nowe zobowiązanie, aby poprawić integrację Romów, a ja pragnę w szczególności podziękować prezydencji węgierskiej za jej determinację w dążeniu do wypełnienia tego zobowiązania. Z zadowoleniem przyjmuję współpracę ze strony innych organizacji mających doświadczenie w tej kwestii, takich jak Rada Europy, która ściśle współpracuje z władzami lokalnymi i regionalnymi w całej Europie w celu zwiększenia integracji Romów.
Nadszedł czas, aby zamienić słowa w czyny. Ramy unijne nie spełnią swojej roli bez silnego i stabilnego wsparcia wszystkich państw członkowskich. Będę z dużym zainteresowaniem obserwować starania poszczególnych rządów krajowych służące zwiększeniu integracji społeczności romskiej w swoim kraju – powiedziała wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej Viviane Reding, komisarz UE ds. sprawiedliwości.
László Andor, komisarz UE ds. zatrudnienia, spraw społecznych i włączenia społecznego, podkreślał, jak ważne są natychmiastowe działania w sprawie integracji Romów. – Sytuacja społeczności romskiej w całej Europie uległa pogorszeniu i dlatego musimy szybko przejść z etapu oczekiwań i aspiracji do działań praktycznych, które przyczynią się do osiągnięcia rzeczywistych zmian w tym obszarze.
Wyrażone przez przywódców UE poparcie dla ram unijnych jest istotnym krokiem pokazującym, że Europa nie akceptuje wykluczenia społecznego i gospodarczego milionów Romów. Można już więc rozpocząć realizację strategii krajowych, które – mam nadzieję – będą ambitne i realistyczne.
Przedstawiciele społeczności romskiej mogą odegrać decydującą rolę, czuwając nad tym, aby strategie na rzecz integracji Romów były stosowne i skutecznie wdrażane. Monitorowanie procesu integracji będzie istotnym elementem gwarantującym, że strategie krajowe zostaną skutecznie wdrożone oraz że środki finansowe przeznaczone na zwiększenie integracji Romów rzeczywiście dotrą do beneficjentów końcowych.
Społeczność europejskich Romów, licząca 10–12 mln osób, w dalszym ciągu boryka się z dyskryminacją, wykluczeniem i ograniczaniem należnych jej praw. Jednocześnie poszczególne państwa, nie wykorzystując potencjału tej społeczności, tracą możliwość zwiększenia swoich dochodów i wydajności. Lepsza integracja społeczno-gospodarcza jest niezbędna, ale aby udało się ją wprowadzić w życie, potrzebne są wspólne działania na wszystkich szczeblach prowadzące do wyeliminowania różnych przyczyn wykluczenia.
Wiele obszarów, w których należy zwiększyć integrację Romów – takich jak edukacja, zatrudnienie, opieka zdrowotna i mieszkania – wchodzi w zakres kompetencji krajowych lub regionalnych. UE ma jednak do odegrania ważną rolę w postaci koordynacji działań państw członkowskich oraz pomocy w wykorzystaniu instrumentów finansowych, w tym funduszy społecznych i strukturalnych. Wspiera także wysiłki podejmowane przez inne organy, takie jak Rada Europy.
W dniu 5 kwietnia 2011 r. Komisja Europejska przedstawiła unijne ramy krajowych strategii integracji Romów (IP/11/400, MEMO/11/216). Ramy te pomogą wyznaczyć kierunek krajowej polityki w odniesieniu do Romów oraz wykorzystać środki dostępne na poziomie UE na wsparcie działań integracyjnych. Ramy dotyczą w szczególności czterech tematów: dostępu do edukacji, miejsc pracy, opieki zdrowotnej i mieszkań. Państwa członkowskie powinny wyznaczyć własne cele krajowe w zakresie integracji Romów odzwierciedlające wielkość społeczności romskiej w każdym państwie oraz obecny stan polityki na rzecz integracji.
Zgodnie z unijnymi ramami państwa członkowskie muszą przedstawić swoje krajowe strategie integracji Romów do końca 2011 r. Muszą one określić, w jaki sposób przyczynią się do osiągnięcia ogólnych celów UE w zakresie integracji Romów. Po otrzymaniu strategii krajowych Komisja dokona ich oceny i wiosną 2012 r. przedstawi Radzie i Parlamentowi Europejskiemu stosowne sprawozdanie. Ocena ta będzie przeprowadzana co roku, dzięki czemu możliwy będzie systematyczny przegląd postępów na poziomie krajowym w ramach UE.
Latem 2010 r. Komisja Europejska oficjalnie broniła stanowiska uznającego Romów za obywateli UE, którzy powinni w pełni korzystać z przysługujących im praw, jak również wywiązywać się z obowiązków wynikających z prawa UE.
Zaloguj się Logowanie