Polscy astronomowie zbudują ogólnoświatową sieć teleskopów

Dr hab. Maciej Konacki, astronom z Centrum Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika PAN został właśnie wyróżniony w prestiżowym konkursie Europejskiej Rady Nauki. Grant – 1,5 mln euro – który Konacki otrzyma wraz ze swoim zespołem umożliwi m.in. zbudowanie sieci teleskopów na całej południowej półkuli.

Zaproponowany przez Konackiego projekt ma na celu odkrywanie planet obiegających gwiazdy podwójne (jego angielski tytuł brzmi: „Eclipsing binary stars as cutting edge laboratories for astrophysics of stellar structure, stellar evolution and planet formation”). W konkursie „Starting Independent Researcher Grant” prowadzonym przez Europejską Radę Nauki (European Research Council – ERC) panel złożony z 17 czołowych europejskich astronomów i astrofizyków przyznał mu maksymalną ocenę.

Projekt będzie realizowany przez zespół „Solaris”, który pod kierownictwem Konackiego pracuje w CAMK PAN. W jego skład wchodzą doktoranci: Krzysztof Hełminiak, Stanisław Kozłowski, Milena Ratajczak i Piotr Sybilski.

Zadaniem zespołu w pierwszej fazie projektu, będzie przygotowanie czterech w pełni automatyzowanych (pracujących samodzielnie, bez potrzeby częstej obecności człowieka) teleskopów, które staną na trzech kontynentach – w Ameryce Południowej (Chile lub Argentyna), Afryce (RPA) i Australii.

„Budując co najmniej cztery teleskopy, które będą w pełni zrobotyzowanymi instrumentami, zbudujemy tak naprawdę jeden globalny teleskop” – tłumaczy Milena Ratajczak, doktoranta z zespołu „Solaris”. „W ten sposób będziemy mogli prowadzić obserwacje niemalże bez przerw – przez cały czas w przynajmniej jednej z naszych lokalizacji będzie noc” – dodaje.

Każdy z czterech instrumentów będzie miał półmetrowe zwierciadło główne. Pierwszy z teleskopów został już zbudowany – jego powstanie sfinansowała Fundacja na rzecz Nauki Polskiej, w ramach subsydium FOCUS (Maciej Konacki uzyskał je na realizację projektu „Pozasłoneczne planety w układach gwiazd podwójnych i wielokrotnych”).

„Po budowie pierwszego instrumentu dysponujemy już pewnym doświadczeniem, ale jednocześnie zdajemy sobie sprawę, że w najbliższy czasie stoją przed nami przede wszystkim wyzwania inżynieryjne oraz informatyczne – najpierw przy budowanie teleskopów, a później przy stworzeniu oprogramowania do ich obsługi” – mówi Piotr Sybilski.

Projekt ma potrwać pięć lat. Zespół „Solaris” planuje w tym czasie rozwinąć także edukacyjną i popularyzatorską stronę swojej działalności. „Działa już nasza strona internetowa oraz blog. Dzięki nim chcielibyśmy informować nie tylko o realizacji kolejnych etapów projektu, ale także o tym co będziemy robić dla szkół czy pasjonatów astronomii” – zachęca do śledzenia serwisu internetowego Ratajczak.

Zaloguj się Logowanie

Komentuj