Naukowcy chcą powołania Narodowego Laboratorium Badań Jądrowych
O powołanie Narodowego Laboratorium Badań Jądrowych (NLBJ) zaapelowali naukowcy podczas poniedziałkowego spotkania z pełnomocnik rządu do spraw energetyki jądrowej Hanną Trojanowską w ośrodku badawczym w Świerku k. Otwocka. Minister zapewniła, że utworzenie NLBJ finansowanego przez budżet państwa i inwestorów energetyki jądrowej jest dla niej priorytetowym zadaniem – poinformował rzecznik IPJ, Marek Pawłowski.
Do udziału w pracach nad ostatecznym kształtem regulacji w tej dziedzinie zaprosiła Instytut Problemów Jądrowych (IPJ) im. A. Sołtana oraz Instytut Energii Atomowej (IEA) POLATOM.
O tym, jak zbudować w Polsce nowoczesne zaplecze badawczo- rozwojowe dla energetyki jądrowej min. Trojanowska rozmawiała z prof. Grzegorzem Wrochną, dyrektorem IPJ oraz prof. Krzysztofem Wieteską, dyrektorem IEA.
Na spotkaniu naukowcy przekonywali, że pierwszym elementem budowy nowoczesnego zaplecza badawczo-rozwojowe dla energetyki jądrowej powinna być reaktywacja Instytut Badań Jądrowych na bazie IEA i IPJ. Wyjaśniali przy tym, że nie chodzi o prostą fuzję dwóch instytutów, lecz o ustawowe stworzenie nowej jakości odpowiedniej do nowych potrzeb energetyki jądrowej.
Ich zdaniem, w wielu krajach sprawdziła się formuła "narodowego laboratorium", prowadzącego pełny łańcuch badań -od podstawowych po stosowane – i utrzymującego infrastrukturę badawczą o znaczeniu krajowym i europejskim.
Naukowcy zaproponowali, by NLBJ obejmowało IBJ i inne instytuty atomistyki, i było gospodarzem wielkich urządzeń badawczych takich, jak laser na swobodnych elektronach POLFEL, pętla helowa do badań nad reaktorami wysokotemperaturowymi i inne. Urządzenia te mogą powstać sfinansowane z funduszy strukturalnych UE by służyć nie tylko fizykom, ale bardzo szerokiemu gronu naukowców i inżynierów różnych specjalności -przekonywali.
Po spotkaniu prof. Wrochna ocenił, że jest coraz większym optymistą. Przy tym stopniu energii, zaangażowania i determinacji Narodowe Laboratorium Badań Jądrowych mogłoby powstać już w przyszłym roku.
W trakcie wizyty minister zwiedziła centrum edukacyjne IPJ, które co roku przyjmuje ok. 7 tys. uczniów, nauczycieli i studentów. W części badawczej instytutów gospodarze zaprezentowali m.in. Laboratorium Aparatury Astrofizycznej IPJ – gdzie m.in. powstawała aparatura projektu "Pi of the Sky", któraázarejestrowała pierwszy na świecie "film" z narodzin czarnej dziury. IEA pokazało laboratorium komór gorących, wyposażone w stanowiska do zdalnej manipulacji i badań materiałów promieniotwórczych. Min. Trojanowska obejrzała także linię produkcyjną radiofarmaceutyków w Ośrodku Radioizotopów POLATOM, która zaspokaja większość zapotrzebowania krajowego w tej dziedzinie.
Dyrektorzy nie ukrywali też bolączek ośrodka. Według nich, największą z nich jest stan od lat nie modernizowanej infrastruktury. Pokazywali m.in. pięćdziesięcioletnią stację energetyczną, która zapewnia zasilanie wszystkich obiektów w Świerku, w tym reaktora "Maria". Podkreślali przy tym, że stacja, zbudowana w standardzie, który już dawno wyszedł z użytku jest utrzymywana przy życiu jedynie dzięki doświadczeniu i zaangażowaniu pracowników obsługi technicznej. Modernizacji wymaga też sieć wodociągowa, kanalizacja, drogi i wiele budynków na ponad czterdziestohektarowym terenie.
Instytut Problemów Jądrowych im. Andrzeja Sołtana w Świerku zajmuje się badaniami podstawowymi z dziedziny fizyki subatomowej (fizyka cząstek elementarnych i jądrowa, fizyka plazmy gorącej itp.) oraz stosowaniem metod fizyki jądrowej i produkcją urządzeń dla rozmaitych gałęzi nauki i gospodarki, w tym medycyny. Dział Szkolenia i Doradztwa IPJ (http://dsid.ipj.gov.pl/) prowadzi edukację społeczną w obszarze fizyki subatomowej i fizyki promieniowania. (AGT, PAP – Nauka w Polsce, tot/bsz)
Zaloguj się Logowanie