Nauczyciele w UE słabo opłacani
W niemal wszystkich państwach europejskich podstawowe wynagrodzenie brutto nauczycieli rozpoczynających pracę jest niższe niż PKB na mieszkańca. W większości krajów w trakcie całego okresu zatrudnienia pobory nie wzrosną nawet dwukrotnie.
Takie są główne wnioski zawarte w sprawozdaniu, w którym porównano płace nauczycieli i dyrektorów w szkołach publicznych w 27 państwach członkowskich UE oraz Islandii, Liechtensteinie, Norwegii i Turcji. Dane, opracowane na podstawie roku szkolnego 2009/2010, obejmują od edukacji przedszkolnej po kształcenie na poziomie ponadgimnazjalnym. Z dostępnych danych oraz uwzględniając zarówno poziom płac, jak i inne świadczenia, wynika, że najlepiej zarabiającymi nauczycielami w Unii Europejskiej są nauczyciele w Luksemburgu, Danii i Austrii, zaś najmniej otrzymują ci pracujący w Bułgarii i Rumunii. W państwach członkowskich zatrudnia się obecnie sześć milionów nauczycieli. Publikacja sprawozdania, opracowanego przez komisyjną sieć Eurydice, zbiega się ze Światowym Dniem Nauczyciela (5 października).
- Szczerze podziwiam wszystkich nauczycieli, którzy mają zasadnicze znaczenie dla życia naszych dzieci i dla naszego społeczeństwa. To oni kształtują przyszłe talenty i odgrywają kluczową rolę w staraniach Komisji, aby pomóc państwom członkowskim poprawić jakość ich systemów kształcenia i szkolenia. Musimy zachęcać najlepszych absolwentów do wyboru zawodu nauczyciela i pozostania w nim. Wynagrodzenie i warunki pracy są priorytetem, jeżeli chcemy przyciągać i zatrzymać najlepszych nauczycieli – powiedziała Androulla Vassiliou, komisarz ds. edukacji, kultury, wielojęzyczności i młodzieży.
Ze sprawozdania wynika, że we wszystkich państwach z wyjątkiem Niemiec, Hiszpanii i Portugalii na początku kariery wynagrodzenie podstawowe brutto nauczycieli jest niższe niż PKB na jednego mieszkańca. Tylko w trzech państwach (Cypr, Portugalia i Rumunia) w ciągu swojej pracy zawodowej nauczyciele mają szansę na dwukrotny wzrost swojego wynagrodzenia podstawowego. Nawet tam potrzeba jednak ponad 20 lat, aby dotrzeć do górnego poziomu w siatce płac.
W większości państw europejskich oprócz wynagrodzenia podstawowego nauczyciele otrzymują różnorodne świadczenia dodatkowe, lecz tylko połowa państw przyznaje szczególne świadczenia przeznaczone na rozwijanie kwalifikacji zawodowych oraz udoskonalanie metod nauczania.
W wielu krajach obecne pensje nauczycieli, wliczając wszelkie dodatki, są zbliżone do najwyższego stopnia w siatce płac. Wynika to ze starzenia się nauczycieli oraz z możliwości otrzymywania dodatkowych świadczeń. Dzięki tym świadczeniom roczne wynagrodzenie netto nauczycieli, które w Danii wynosi 61 804 euro, w Grecji – 22 817 euro, w Finlandii – 44 775 euro, zaś w Anglii – 35 580 euro, jest w tych krajach średnio wyższe niż najwyższa płaca w siatce płac.
Ogólnie rzecz biorąc, w 2009 r. nauczyciele w Europie utrzymali swoją dotychczasową siłę nabywczą, zaś w 2010 r. kryzys gospodarczy wpłynął na ich wynagrodzenie jedynie w kilku państwach (Irlandia, Grecja, Hiszpania, Łotwa i Rumunia). W tym samym okresie w Holandii i Polsce podniesiono płace nauczycieli. Niedawno wprowadzone i spodziewane środki oszczędnościowe w wielu krajach mogą mieć wpływ na zarobki nauczycieli i ogólne nakłady na kształcenie. Niemniej jednak wiele rządów europejskich stawia sektor edukacji w centrum swoich programów reform.
Sprawozdanie zostało przygotowane przez sieć EurydiceKomisji Europejskiej, która dostarcza informacje i analizy na temat europejskich systemów kształcenia i polityki w tym zakresie. Obecnie, w 2011 r., do sieci należy 37 biur krajowych z wszystkich 33 państw uczestniczących w unijnym programie „Uczenie się przez całe życie” (państwa członkowskie UE, Chorwacja, Islandia, Lichtenstein, Norwegia, Szwajcaria i Turcja). Sieć jest koordynowana i zarządzana przez unijną Agencję Wykonawczą ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego w Brukseli, która odpowiada za przygotowywanie publikacji i oferuje bogate internetowe zasoby informacji.
Zaloguj się Logowanie