Lepszy rynek usług audytorskich
Kryzys finansowy z 2008 r. uwypuklił znaczne niedociągnięcia w europejskim systemie badania sprawozdań finansowych. Bezpośrednio przed wybuchem kryzysu, w jego trakcie oraz w późniejszych okresach niektóre duże instytucje finansowe – mimo słabej kondycji – otrzymywały od biegłych rewidentów sprawozdania z badania bez zastrzeżeń.
Również w aktualnych sprawozdaniach z kontroli przeprowadzanych przez krajowe organy nadzoru krytykowano jakość badań.
Sytuacja ta powinna ulec zmianie dzięki przyjętym dziś przez Komisję Europejską wnioskom legislacyjnym. Służą one doprecyzowaniu roli biegłych rewidentów oraz wprowadzeniu bardziej surowych przepisów regulujących ich działalność, w szczególności celem wzmocnienia ich niezależności oraz osiągnięcia większej konkurencji na wysoce obecnie skoncentrowanym rynku usług audytorskich.
Komisja proponuje również stworzenie jednolitego rynku usług badań ustawowych, umożliwiającego biegłym rewidentom swobodne i bezproblemowe wykonywanie zawodu w całej Europie, po uzyskaniu zatwierdzenia w jednym tylko państwie członkowskim. Inne propozycje mają na celu wzmocnienie nadzoru nad biegłymi rewidentami w UE i bardziej skoordynowane podejście w tym zakresie.
W sumie wszystkie te środki powinny polepszyć jakość badań ustawowych w UE i przywrócić zaufanie do zbadanych sprawozdań finansowych, w szczególności tych publikowanych przez banki, ubezpieczycieli oraz duże spółki giełdowe.
- Kryzys podważył zaufanie inwestorów do systemu badania sprawozdań finansowych, w związku z czym uważam, że w branży tej konieczne są zmiany, dzięki którym możliwe będzie przywrócenia zaufania do sprawozdań finansowych przedsiębiorstw. Przedstawione dziś projekty aktów prawnych umożliwiają zlikwidowanie słabości widocznych na unijnym rynku usług audytorskich, poprzez wyeliminowanie konfliktów interesów, zagwarantowanie niezależności i solidnego nadzoru oraz sprzyjanie większej konkurencji na tym nadmiernie – zwłaszcza w górnym segmencie – skoncentrowanym rynku – powiedział komisarz ds. rynku wewnętrznego i usług, Michel Barnier.
Prawo powierza biegłym rewidentom zadanie wyrażenia opinii na temat wiarygodności oraz rzetelności sprawozdań finansowych przedsiębiorstw. Kryzys finansowy uwypuklił słabości systemu badań ustawowych, w szczególności w przypadku banków i pozostałych instytucji finansowych.
Powszechnie wyrażane są obawy dotyczące ewentualnych konfliktów interesów, jak również potencjalnego narastania ryzyka o charakterze systemowym w związku z faktem, iż rynek jest faktycznie zdominowany przez cztery firmy audytorskie (tzw. „wielką czwórkę”), tj. Deloitte, Ernst & Young, KPMG oraz PricewaterhouseCoopers.
Główne elementy projektu:
Propozycje dotyczące badań ustawowych jednostek interesu publicznego, takich jak banki, zakłady ubezpieczeń i spółki notowane na giełdzie, mają na celu zwiększenie niezależności biegłych rewidentów oraz zdynamizowanie rynku usług badań ustawowych. Zasadnicze środki w tym względzie obejmują kwestie takie jak:
Obowiązkowa rotacja firm audytorskich: Firmy audytorskie będą zobowiązane do rotacji po upływie maksymalnego okresu świadczenia usługi badania ustawowego, wynoszącego 6 lat (z pewnymi wyjątkami). Obowiązywać ma także okres przerwy (wynoszący 4 lata), po upływie którego firma audytorska będzie mogła zostać ponownie zaangażowana przez tego samego klienta. Okres, po którym dochodzi do obowiązkowej rotacji, może zostać przedłużony do 9 lat, jeżeli przeprowadzane są badania połączone, tj. jeżeli jednostka zaangażuje do przeprowadzania badań więcej niż jedną firmę audytorską, co powinno się potencjalnie przyczynić do poprawy jakości dzięki zastosowaniu zasady „dwóch par oczu”. Badania połączone nie będą więc obowiązkowe, ale wybrane rozwiązanie powinno sprzyjać ich rozpowszechnieniu.
Obowiązek organizowania przetargu na usługi audytorskie: Powołując nowego biegłego rewidenta, jednostki interesu publicznego będą zobowiązane do przeprowadzenia otwartej i przejrzystej procedury przetargowej. Komitet ds. audytu w badanej jednostce powinien być ściśle zaangażowany w procedurę wyboru.
Usługi niezwiązane z badaniem sprawozdań finansowych: Firmy audytorskie obejmie zakaz świadczenia usług niezwiązanych z badaniem na rzecz klientów, których sprawozdania finansowe firmy te badają. Ponadto duże firmy audytorskie będą zobowiązane do rozdzielenia działalności związanej z badaniem sprawozdań finansowych od pozostałej działalności, tak aby uniknąć wszelkiego ryzyka konfliktu interesów.
Nadzór na poziomie europejskim nad branżą audytorską: W świetle globalnego kontekstu, w jakim przeprowadzane są badania ustawowe, istotne jest zapewnienie koordynacji i współpracy w zakresie nadzoru nad sieciami biegłych rewidentów i firm audytorskich zarówno na poziomie unijnym, jak i międzynarodowym. W związku z tym Komisja proponuje, by koordynacja działań w zakresie nadzoru odbywała się w ramach Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (EUNGiPW).
Umożliwienie biegłym rewidentom wykonywania zawodu w całej Europie: Komisja proponuje stworzenie jednolitego rynku usług badań ustawowych poprzez wprowadzenie europejskiego „paszportu” dla podmiotów działających w tej branży. Zgodnie z propozycjami Komisji firmy audytorskie będą mogły świadczyć usługi w całej UE, przy czym przy przeprowadzaniu badań ustawowych wszystkie firmy oraz wszyscy biegli rewidenci będą musieli spełniać wymogi międzynarodowych standardów rewizji finansowej.
Ograniczenie biurokratycznych obciążeń spoczywających na mniejszych podmiotach: Wniosek dopuszcza proporcjonalne stosowanie standardów w odniesieniu do małych i średnich podmiotów świadczących usługi badania sprawozdań finansowych.
Zaloguj się Logowanie