Ile prywatności w sieci?

• Tweet
• Pin It

Trzech na czterech Europejczyków akceptuje, że ujawnianie danych osobowych jest częścią codzienności, martwi ich jednak, w jaki sposób firmy korzystają z tych informacji – wynika z najnowszej ankiety Eurobarometru. Badała ona postawy wobec ochrony danych oraz tożsamości elektronicznej. – Ludzie mają prawo – a nie tylko „możliwość” – cofnięcia zgody na przetwarzanie danych – zaznacza komisarz Viviane Reding.

Sprawozdanie ujawnia, że 62 proc. osób w Unii Europejskiej podaje tylko niezbędne informacje, by chronić swoją tożsamość, natomiast 75 proc. chce mieć możliwość usuwania informacji osobowych online w dowolnym momencie, czyli korzystać z tzw. „prawa do bycia zapomnianym”. Wyrażane jest również zdecydowane poparcie dla działań na szczeblu UE: 90 proc. badanych pragnie korzystać z tych samych praw do ochrony danych w całej Europie.

- Większość osób jest przyzwyczajona do podawania danych osobowych w celu dokonywania zakupów internetowych lub korzystania z sieci społecznościowych. Niepokoi ich jednak to, jak dane te zostaną wykorzystane – nie zawsze mają poczucie kontroli nad tym procesem – powiedziała wiceprzewodnicząca Viviane Reding, unijna komisarz do spraw sprawiedliwości. – Dlatego też, aktualizując przepisy o ochronie danych, pragnę wyraźnie wyjaśnić, że ludzie mają prawo – a nie tylko „możliwość” – cofnięcia zgody na przetwarzanie danych.

Neeli Kroes, wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej odpowiedzialna za agendę cyfrową dodaje: Wiele osób nieufnie podchodzi do zakupów w Internecie, obawiając się o swoją prywatność. Blokuje to rozwój europejskiego jednolitego rynku cyfrowego oraz ożywienie gospodarcze. Obywatele mają także bardzo poważne obawy, czy ich tożsamość będzie bezpieczna w Internecie. W odpowiedzi na nie przedstawię już wkrótce odpowiedni projekt legislacyjny.

Wyniki ankiety zostały podane w okresie, w którym Komisja przygotowuje się do reformy unijnych przepisów o ochronie danych. Ma ona na celu ochronę danych osobowych we wszystkich dziedzinach polityki, w tym w zakresie egzekwowanie prawa, równocześnie zaś zmniejszanie obciążeń biurokratycznych dla przedsiębiorstw i zapewnienie swobodnego przepływu danych w UE. Komisja ma zamiar przedłożyć konkretne projekty przed końcem roku.

Badanie pokazuje, że 60 proc. z Europejczyków, którzy korzystają z Internetu (40 proc. wszystkich obywateli UE), kupuje lub sprzedaje rzeczy online oraz korzysta z portali społecznościowych. Na stronach tych ujawniają oni swoje dane osobowe, w tym informacje biograficzne (prawie 90 proc. badanych), informacje o swoim otoczeniu (prawie 50 proc.) oraz informacje szczególnie chronione (prawie 10 proc.). 70 proc. wyraziło obawy co do tego, w jaki sposób firmy korzystają z tych danych, oraz uważa, że ma jedynie częściową, jeśli w ogóle jakąś, kontrolę nad własnymi danymi. 74 proc. pragnie, by gromadzenie i przetwarzanie ich danych w Internecie wymagało ich wyraźnej zgody.

Fundamentalną regułą w unijnych przepisach o ochronie danych jest to, że przed wykorzystaniem danych należy uzyskać zgodę użytkowników. Informacje te nie mogą być dalej przekazywane bez zgody użytkownika, a firmy nie mogą wykorzystywać ich do innych celów niż te, których dotyczy zgoda.

Najczęściej wyrażane przez ankietowanych obawy dotyczyły możliwości, że ich dane przekazane w trakcie dokonywania zakupów internetowych padną ofiarą oszustów (55 proc. badanych), wykorzystywania informacji bez ich wiedzy w portalach społecznościowych (44 proc.) oraz wymieniania się przez firmy danymi bez ich zgody (43 proc.).

Jeżeli chodzi o ochronę danych osobowych, ludzie obdarzają większym zaufaniem organy publiczne, takie jak szpitale (78 proc.), rządy (70 proc.) oraz instytucje UE (55 proc.), niż firmy prywatne, takie jak sklepy (39 proc.), dostawcy Internetu (32 proc.) oraz usługodawcy internetowi (22 proc.).

42 proc. korzysta z istniejących narzędzi i strategii, by ograniczyć ilość niechcianych wiadomości elektronicznych a 23 proc. zmienia ustawienia bezpieczeństwa w swojej przeglądarce. Oznacza to, że jeśli brakuje odpowiednich narzędzi lub są one zbyt trudne w użyciu, użytkownicy raczej nie będą odpowiednio dbać o ochronę swoich danych osobowych w Internecie.

58 proc. użytkowników Internetu czyta informacje o prywatności online, nie wszyscy jednak je rozumieją. Ogółem 62 proc. użytkowników bądź nie rozumie tych informacji, nie czyta ich, nie może ich znaleźć, bądź też je ignoruje. Użytkownicy, którzy zapoznają się z nimi, postępują bardziej ostrożnie ze swoimi danymi. Jednym z głównych celów reformy ochrony danych jest wzmocnienie przepisów, tak by usługodawcy w sposób bardziej przejrzysty informowali o trybie funkcjonowania usług (jakie dane są gromadzone i dalej przetwarzane, do jakich celów i w jaki sposób są przechowywane) oraz zagwarantowali odpowiednie środki bezpieczeństwa.

Wreszcie ankieta ujawniła znaczące różnice postaw w odniesieniu do kwestii udostępniania danych osobowych między młodą generacją – młodzi mają mniejsze opory przed ujawnianiem danych, oraz starszą, która częściej wyraża zaniepokojenie kwestią prywatności.

W dniu 4 listopada 2010 r. Komisja przedstawiła strategię wzmocnienia unijnych przepisów dotyczących ochrony danych (IP/10/1462 i MEMO/10/542). Ma ona na celu ochronę danych osób fizycznych we wszystkich dziedzinach polityki, w tym w zakresie egzekwowanie prawa, równocześnie zaś zmniejszenie obciążeń biurokratycznych dla przedsiębiorstw i zapewnienie swobodnego przepływu danych w UE. Komisja wykorzysta ten przegląd realizowanej polityki, a także wyniki konsultacji społecznych do rewizji unijnej dyrektywy o ochronie danych (95/46/WE) z 1995 r.

Unijne przepisy w zakresie ochrony danych służą ochronie podstawowych praw i wolności osób fizycznych, w szczególności prawa do ochrony danych, oraz swobodnego przepływu danych. Ta ogólna dyrektywa o ochronie danych została uzupełniona innymi aktami prawnymi, takimi jak dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej dla sektora łączności. Istnieją poza tym przepisy szczególne dotyczące ochrony danych osobowych przetwarzanych w ramach współpracy policji i wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych (decyzja ramowa 2008/977/WSiSW ).

Prawo do ochrony danych osobowych zostało jednoznacznie uznane w art. 8 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej oraz w traktacie lizbońskim. Artykuł 16 traktatu (Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej ) stanowi podstawę prawną dla przepisów o ochronie danych odnośnie do wszystkich działań mieszczących się w zakresie prawa UE.

Badanie Eurobarometru dotyczące ochrony danych osobowych oraz tożsamości elektronicznej w Unii Europejskiej zostało zlecone przez wydziały Komisji odpowiedzialne za wymiar sprawiedliwości, społeczeństwo informacyjne i media oraz jej Wspólne Centrum Badawcze. Prace nad projektem koordynował wydział ds. komunikacji.

• Tweet
• Pin It