Unia Europejska wspiera finansowo badania nad wykorzystaniem bakterii i innych mikroorganizmów do oczyszczania szkodliwych dla środowiska miejsc składowania odpadów. Przełomowe rozwiązania mogą pomóc w uwolnieniu od skażeń opuszczonych zakładów chemicznych, baz wojskowych, nieszczelnych kontenerów na paliwo i innych źródeł zanieczyszczeń środowiska w Europie.
W latach 70-tych naukowcy odkryli, że niektóre typy bakterii mogą zostać użyte w celu eliminacji toksyn. Jednakże wiele odmian tych bakterii, „pożerających” zanieczyszczenia, mimo iż sprawdziło się w warunkach laboratoryjnych, nie poradziło sobie na terenach zanieczyszczonych.
Naukowcy z projektu BACSIN, wspomaganego finansowo przez Unię Europejską, poszukują sposobów na przedłużenie życia bakterii w wysoce toksycznych warunkach. „Pomysł wydawał się być prosty. Sprawdzamy katalog, wybieramy typ bakterii – A, B lub C – przenosimy w skażone miejsce, które po jakimś czasie powinno zostać oczyszczone – mówi Jan Roelof van der Meer z Uniwersytetu w Lozannie w Szwajcarii. „Ale niestety to nie działa w praktyce, gdyż bakterie zbyt szybko giną.”
Przełomowym krokiem w badaniach było odkrycie, że pewne gatunki roślin mogą zostać wykorzystane w celu ochrony bakterii. „W warunkach laboratoryjnych wyhodowaliśmy bakterie na korzeniach roślin. Następnie umieściliśmy rośliny w warunkach toksycznych, a ich korzenie dostarczały bakteriom środków odżywczych i zapewniały ochronę. Bakterie miały korzystne warunki do rozmnażania i mogły usuwać zanieczyszczenia znacznie szybciej.” – wyjaśnia van der Meer.
Ta metoda została skutecznie przeniesiona z laboratorium w warunki naturalne, oferując potencjalne rozwiązanie problemu źródeł różnorodnych zanieczyszczeń środowiska. „Badania projektu BACSIN można wykorzystać zarówno w skażonych instalacjach militarnych, takich jak na przykład była radziecka baza lotnicza w Czechach, czy też w opuszczonych zakładach chemicznych, jak Leipzig-Bitterfeld na terenie Niemiec.” – mówi van der Meer. Naukowcy z projektu BACSIN prowadzą już rozmowy w celu wykorzystania swoich badań w tych lokalizacjach.
Sama koncepcja bakterii usuwającej skażenia wydaje się dość niewiarygodna, jednakże wiele toksyn to idealne pożywienie dla bakterii. Bakterie, których używa się do czyszczenia wycieków ropy ewoluowały w sposób naturalny, żywiąc się wyciekami ropy z dna oceanu. Bakterie odkryte w Oceanie Południowym są na przykład zdolne do rozkładu oleju napędowego i bifenyli polichlorowanych (PCB), powodujących bardzo trudne do usunięcia skażenia gleby i wody. Inne bakterie są w stanie usunąć chlor z rakotwórczych rozpuszczalników i chemikaliów piorących.
Odkrycie, że rośliny są kluczem do przetrwania bakterii w toksycznych warunkach, daje nadzieję na możliwość szerokiego wykorzystania bakterii do oczyszczania szkodliwych dla środowiska źródeł zanieczyszczeń w całej Europie.
Zaloguj się Logowanie