Badania naukowe bez barier
Jak przeorganizować europejską scenę badawczą? Komisja Europejska rozpoczęła publiczne konsultacje, aby uzyskać informacje na temat możliwości radykalnej poprawy europejskiego środowiska badawczego. W ich wyniku do 2014 r. ma powstać europejska przestrzeń badawcza (EPB) – prawdziwie jednolity rynek wiedzy, badań i innowacji.
Zmiany wprowadzone dzięki konsultacjom z udziałem naukowców, pozostałych zainteresowanych grup i osób prywatnych pozwolą naukowcom, instytucjom badawczym i przedsiębiorcom przemieszczać się, konkurować i współpracować niezależnie od granic państwowych, zwiększając tym samym potencjał wzrostu gospodarczego.
- Konieczność pobudzenia europejskiej gospodarki oznacza, że musimy możliwie jak najwięcej zyskać na prowadzonych badaniach naukowych. Niedopuszczalna jest sytuacja, w której najwybitniejszym naukowcom często bardziej opłaca się i jest łatwiej przenieść się na drugą stronę Atlantyku niż przemieszczać się w obrębie UE. Chcemy, aby środowisko naukowców powiedziało nam, czego potrzebuje i abyśmy wspólnie przystąpili do przełamywania barier stojących na drodze ku wzrostowi gospodarczemu i nowym miejscom pracy – powiedziała Máire Geoghegan-Quinn, unijna komisarz ds. badań i innowacji.
Konsultacje potrwają do 30 listopada 2011 r. Oto niektóre z pytań, które Komisja Europejska zamierza postawić:
- Czy naukowcy poszukują nowych możliwości, lecz czują się ograniczeni istniejącymi granicami państwowymi?
- Czy naukowcy potrzebują nowej infrastruktury badawczej do realizacji swoich pomysłów?
- Czy środowisko naukowców potrzebuje szerszych możliwości wymiany poglądów, realizacji nowych projektów oraz tworzenia nowych produktów i usług?
Na podstawie zebranych odpowiedzi na powyższe i pozostałe pytania Komisja sfinalizuje wniosek dotyczący udoskonalenia ram prawnych EPB, który zostanie opublikowany przed końcem 2012 r. Ramy prawne zoptymalizują koordynację finansowania badań ponad granicami państw członkowskich, poprawiając skuteczność i oddziaływanie europejskich prac badawczych.
Komisja Europejska wskazała utworzenie EPB jako warunek wstępny nastania nowej ery innowacji i konkurencyjności w Europie, w której łączyłaby najwybitniejsze umysły w pracach na rzecz stworzenia „Unii innowacji”. W lutym br. Rada Europejska poparła inicjatywę, wzywając Unię Europejską do szybkiego usunięcia pozostałych ograniczeń w celu przyciągnięcia talentów naukowych i nowych inwestycji, a także stworzenia do roku 2014 zjednoczonej europejskiej przestrzeni badawczej.
Wszyscy zainteresowani europejskim sektorem badawczo-rozwojowym mogą wziąć udział w konsultacjach dostępnych na stronie internetowej: http://ec.europa.eu/research/consultations/era/consultation_en.htm
W styczniu 2000 r. Komisja Europejska zaproponowała w swoim komunikacie, zatytułowanym „W kierunku Europejskiej Przestrzeni Badawczej”, utworzenie europejskiej przestrzeni badawczej (EPB), którą Rada Europejska zatwierdziła w trakcie szczytu w Lizbonie w marcu 2000 r. Nowy impuls tej inicjatywnie nadała w 2007 r. zielona księga Komisji Europejskiej dotycząca EPB.
Traktat lizboński wprowadza podstawę prawną dla stworzenia europejskiej przestrzeni badawczej. Przestrzeń ta ma na celu umożliwienie w szczególności swobodnego przepływu naukowców, wiedzy naukowej i technologii. W tym celu UE zachęca do usunięcia barier podatkowych i prawnych ograniczających współpracę w dziedzinie badań naukowych.
Komisja Europejska zaproponuje ramy prawne europejskiej przestrzeni badawczej w 2012 r., zgodnie z zobowiązaniem podjętym w komunikacie dotyczącym stworzenia Unii innowacji.
W 2008 r. Rada rozpoczęła proces lublański mający na celu poprawę systemu politycznego zarządzania europejską przestrzenią badawczą i przyjęła wspólną wizję EPB 2020. Następuje wyraźny postęp w tej dziedzinie dzięki licznym inicjatywom opierającym się na partnerstwie zaproponowanym przez Komisję w 2008 r. i służącym zacieśnieniu współpracy w pięciu obszarach: kariera naukowa (warunki zatrudnienia i mobilność); wspólne planowanie i realizacja programów badawczych; stworzenie światowej klasy infrastruktury badawczej w Europie; transfer wiedzy i współpraca między publicznymi ośrodkami badawczymi i branżą przemysłową; międzynarodowa współpraca naukowo-techniczna.
Zaloguj się Logowanie